რა არის მნიშვნელოვანი ჯანსაღი იმუნური სისტემისთვის

ჩვენი იმუნური სისტემის ამოცანაა განასხვავოს ჩვენი საკუთარი და ორგანიზმისთვის მავნე უცხო ნივთიერებები,  რომლებიც შემდეგ იშლება ანთებითი პროცესების შედეგად.

როდესაც იმუნური სისტემა ზედმეტად აქტიურია, ის ძალიან აგრესიულად იცავს თავს უვნებელი ნივთიერებებისგან, როგორიცაა მაგ. გარკვეული საკვები, რაც იწვევს ალერგიულ რეაქციებს. ეგრეთ წოდებული ავტოიმუნური დაავადებები ვითარდება, თუ სხეულის უჯრედები შეცდომით უცხო და საშიში ხდება. შედეგად მათ იმუნური სისტემა უტევს და ცდილობს გაანადგუროს სხეულის ჯანსაღი ქსოვილები.

რა მოხდება, თუ იმუნური სისტემა ძალიან სუსტია ?

თუ იმუნური სისტემა სუსტია, ის უფრო ნელა რეაგირებს უცხო ან მავნე ნივთიერებებზე, რომლებიც შემდეგ შეიძლება გავრცელდეს მთელ სხეულში. მათ მიეკუთვნება ორგანიზმში გაჩენილი კიბოს უჯრედები, ასევე ორგანიზმში გარედან მოხვედრილი ბაქტერიები, ვირუსები და სოკოები.

იმუნური სისტემა  ბიოლოგიური პროცესების  ერთობლიობაა, რომელიც ორგანიზმში უმეტესად ჩვენგან შეუმჩნევლად  ხორციელდება. ის აქტიურდება, როდესაც სხეულში პათოგენები ხვდებიან. ეს შეიძლება ადვილად მოხდეს ცხვირის, პირის ღრუს, თვალის ან ბრონქების მშრალი ან დასუსტებული ლორწოვანი გარსების გამო. ასევე კანის მცირე ნახეთქების ან ჭრილობების გზით. იმუნური სისტემა შედგება უაღრესად სპეციალიზებული უჯრედებისა და ნივთიერებებისგან. ამ უჯრედებიდან ზოგიერთი  უშუალოდ ცნობს მავნე პათოგენს და აუვნებელყოფს მას, ზოგი კი ანტისხეულებს წარმოქმნის, რომლებიც მონიშნავენ პათოგენს, რათა მოხდეს მისი შემდგომი დაშლა. ეს  რთული პროცესებია, რომლებსაც ჩვეულებრივ თან ახლავს ანთება. იმუნურ სისტემაში მეხსიერების უჯრედებს შეუძლიათ გამოიმუშავონ ანტისხეულები იმ პათოგენების წინააღმდეგ, რომლებსაც ორგანიზმი ადრე შეხვედრია.  ამის შედეგად,  პათოგენი შეიძლება განადგურდეს დაავადების გამოწვევამდე; ამას იმუნიტეტის მოპოვება ჰქვია. ეს ხსნის, თუ რატომ არ ვართ გამუდმებით ავად ცივ სეზონზე, როცა ადამიანები ჩვენს ირგვლივ ასრუტუნებენ და ახველებენ.

ორსულობისა და ძუძუთი კვების დროს დედები შვილებს პლაცენტის მეშვეობით გადასცემენ ანტისხეულებს. ეს ბავშვებს გარკვეული რაოდენობის იმუნიტეტს აძლევს და სიცოცხლის პირველი თვეების განმავლობაში, იცავს ინფექციებისგან.   დროთა განმავლობაში ეს დაცვა მცირდება და ბავშვები უფრო მგრძნობიარე ხდებიან ავადმყოფობის მიმართ. მაგრამ ავადმყოფობა ასევე ემსახურება მათი იმუნური სისტემის ჩამოყალიბებას და გაძლიერებას. ამ მხრივ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვებს ავადობისას განუვითარდეთ სიცხე, რადგან სწორედ ცხელება ააქტიურებს იმუნურ სისტემას [1]. ასევე მნიშვნელოვანია ექიმთან კონსულტაცია ცხელებით მიმდინარე დაავადებების დროს. სიცხის დამწევი წამლები და ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს მხოლოდ ექიმის მითითებით და თავშეკავებით. იმუნურ სისტემას უნდა დაუპირისპირდეს ცხელება, რათა სხეულმა შეძლოს პათოგენებისგან ბუნებრივი თავდაცვის საკუთარი სისტემის შექმნა და ვარჯიში.

ფსიქიკური ჯანმრთელობა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ჩვენს საერთო ჯანმრთელობაში. ჩვენს ემოციურ და ფიზიკურ კეთილდღეობას შორის კავშირი აისახა მეტაფორებსა და ანდაზებში: ვიღაც შეიძლება „დაავადდეს“ ვიღაცით ან რაღაცით, ან ვიღაცამ შეიძლება „აზროვნების უნარი დაკარგოს“. ადამიანები, რომლებიც გადატვირთულნი არიან, რომლებიც ვერ ახერხებენ პრობლემის გადაჭრას, ან რომლებიც არასოდეს ისვენებენ, უფრო მგრძნობიარე არიან ავადმყოფობის მიმართ. ფსიქონეიროიმუნოლოგიის (PNI) სფეროში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ფოკუსირებულია ფსიქიკასა და იმუნურ სისტემას შორის კავშირზე, აჩვენა, რომ განსაკუთრებით შიშმა და იზოლაციამ შეიძლება მნიშვნელოვნად გააუარესოს იმუნური სისტემა. მეორეს მხრივ, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ავად გავხდეთ, თუ ფსიქიკურად გაწონასწორებულები ვართ, თავდაჯერებულები და სხვებს სიხარულისა და თვითშეფასების გრძნობით ვხვდებით. კარგი ბუნებრივი თავდაცვა - ფიზიკურად, გონებრივად და სულიერად - ნიშნავს ბალანსის შენარჩუნებას ღიაობის გრძნობას („რას ვუშვებ?“) და შეზღუდვების დაწესებას („რა რჩება გარეთ?“) შორის.

ვიტამინი C და თუთია სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, ანუ აუცილებელი მიკროელემენტები და მნიშვნელოვანია ჩვენი იმუნური სისტემისთვის.

ჩვენ ვიტამინ C-ს ვითვისებთ ძირითადად უმი ხილისა და ბოსტნეულის მეშვეობით. ის წყალში ხსნადია და მას ასევე ასკორბინის მჟავას უწოდებენ. C ვიტამინს აქვს მრავალი დადებითი გავლენა ჩვენს სხეულზე: ის გვჭირდება ჩვენი იმუნური სისტემის გასაძლიერებლად და შემაერთებელი ქსოვილის (კოლაგენი), ძვლებისა და კბილების დასამყარებლად. მას ასევე აქვს ანტიოქსიდანტური ეფექტი: ის იკავებს მავნე ნაერთებს, როგორიცაა თავისუფალი რადიკალები და იცავს უჯრედებს დაზიანებისგან. C ვიტამინთან ერთად, ჩვენ შეგვიძლია უკეთ შევითვისოთ რკინა მცენარეული საკვებიდან.

თუთია ხელს უწყობს ჩვენი იმუნური უჯრედების მომწიფებას და შეუძლია გაზარდოს ორგანიზმში დამცავი უჯრედების რაოდენობა. თუთიის ნაკლებობა ასუსტებს ორგანიზმის დაცვას და ალერგიის სიმპტომები ასევე შეიძლება უფრო მძიმე იყოს. გარდა ინფექციებისადმი გაზრდილი მგრძნობელობისა, თუთიის დეფიციტით შეიძლება გამოვლინდეს შემდეგი სიმპტომები: კანის გაღიზიანება, თმის ცვენა, მტვრევადი ფრჩხილები და ჭრილობების ძნელად შეხორცება. თუთიას ვიღებთ საკვებიდან, განსაკუთრებით ცხოველური საკვებიდან, როგორიცაა ხორცი, რძე და კვერცხი. თუთიის მცენარეული წყაროა თხილი და ხორბლის ჩანასახები.

[1] David D. Martin, Fever: Views in Anthroposophic Medicine and Their Scientific Validity, doi: 10.1155/2016/364265.

[2] Dr. Christian Benedict: Schlaf ist die beste Medizin, Eden Books, 2019.